«ترانزیت کالا و توسعه حملونقل میتواند بهاندازه نفت برای کشور درآمد داشته باشد.» این جمله بارها از زبان رئیسجمهوری فقید کشورمان، شهید سید ابراهیم رئیسی شنیده شده بود؛ امری که برای تحقق به گامهایی استوار در این زمینه نیاز دارد.
دیپلماسی فعال در زمینه حملونقل و توسعه امکان ترانزیت کالا، موضوعی است که در تاریخ دیرینه کشور عزیزمان ایران وجود دارد و هزاران سال است که ساکنان این مرزوبوم، توانستهاند با بهرهگیری از این امکان، نسبت به درآمدزایی برای کشور اقدام کنند. اما این مسئله متأسفانه با وجود چالشهای بسیاری که بر سر راه داشت، مدتها از ورطه عمل خارج مانده بود و ظرفیتهای عظیمی که در این بخش وجود داشت بدون استفاده ماندند و کشور را سالها از این درآمدها محروم نگاه داشتند. حال اما در وزارت راه و شهرسازی دولت سیزدهم که مدیری عملگرا سکان آن را به دست دارد، شاهدیم که فعالسازی دیپلماسی حملونقل بهصورت جدی در دستور کار قرار گرفته است.
وزارت راه و شهرسازی در دولت سیزدهم، بهرغم وجود تحریمهای ظالمانه و یکطرفه، مسیر توسعه زیرساختهای حملونقل را با جدیتی تمامعیار دنبال کرده است و اکنون شاهد آنیم که پیامدهای این سیاست، به ثمر نشسته و دستاوردهای آن نیز در آینده ملموستر خواهد بود.
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی با پیگیری این مهم که توسعه حملونقل و ایجاد زیرساختهای حمل سریع کالا و مسافر و همچنین رشد ترانزیت میتواند عاملی برای شکوفایی کشور در مجامع بینالمللی باشد، سیاستهایی را در پیش گرفت که برخی ثمرههای آن را از حالا میتوان دید. یکی از این مسائل، توجه ویژه به کریدورهای حملونقلی است که در این راستا مسیر ریلی دریا تا دریا تکمیل شد، اتصال دریا به دریا این امکان را برای تجار و سایر کشورها ایجاد میکند که کالای موردنظر خود را از شمال تا جنوب کشور و بالعکس حمل کنند و همین موضوع راه را برای ترانزیت ریلی کالا نیز از این مسیر فراهم میکند.
تکمیل و بهرهبرداری از چند خط ریلی دیگر در بخشهای مختلف کریدورهای حملونقلی نیز از دیگر دستاوردهایی است که در نهایت علاوه بر ایجاد زمینه رشد حملونقل ریلی، سرعت حمل کالا و مسافر را نیز بهصورت قابلتوجهی افزایش میدهد. از دیگر موارد میتوان به توسعه بزرگراهها و جادهها و پایانههای مرزی اشاره کرد که در این راستا، اقدامات انجام شده بهگونهای بود که ترانزیت جادهای در سال ۱۴۰۲ رشدی ۵۸ درصدی را به ثبت رساند و باتوجهبه ادامهدار بودن مسیر این رشد، به نظر میرسد که اقدامات در این راستا همچنان ادامه دارد و کار در حوزه جادهای هیچگاه نمیخوابد.
چنین رویکردی در زمینه دریایی نیز وجود دارد و انعقاد قرارداد بلندمدت بین وزیر راه و شهرسازی ایران و وزیر کشتیرانی و بنادر هند در راستای توسعه بندر چابهار، گواه این موضع است. قراردادی که میتواند نقشی مهم در توسعه تجاری و ترانزیتی ایران داشته باشد و در آینده جنوب شرق کشور را به یک قطب بندری تبدیل کند. توسعه ناوگان و همچنین مسیرهای هوایی از دیگر مواردی است که همیشه وزیر راه و شهرسازی بر آن تأکید داشته و این رویکرد نیز میتواند علاوه بر تأمین نیاز داخل، راه را برای ترانزیت هوایی بیشازپیش باز کرده و منبع قابلتوجهی برای درآمدهای کشور باشد. اما این تنها بخشی از رویکرد وزیر راه و شهرسازی کشورمان است و وی با بر عهده گرفتن مسئولیت کمیسیونهای مختلف همکاری با کشورهای دیگر به این کشورها سفر کرده و مواضع کشور را در راستای توسعه روابط و همچنین زیرساختهای همکاری مشترک پیگیری میکند که ازاینبین میتوان به کشورهای امارات، ترکیه، ترکمنستان، پاکستان و... اشاره کرد. همه این موارد در شرایطی به وقوع پیوسته که وزیر جوان، بهجای سر دادن شعار و آمارسازی، عملگرایی را در رأس امور قرار داده و برای تکمیل طرحهای نیمهتمام و فعالسازی دیپلماسی حملونقل گامهایی عملی برداشته؛ امری که امروز کشورمان بیش از هر چیزی به آن نیاز دارد.